Stieg Larsson Mannen die vrouwen haten |
|
De Zweden doen veel dingen goed; een voorbeeld is het schrijven van crime fiction. Maj Sjöwall en Per Wahlöo waren de eersten die in de Martin Beck reeks iets van maatschappelijke betrokkenheid introduceerden. En Henning Mankel laat Kurt Wallander als klassiek vereenzaamde politieman (denk aan Morse en A touch of Frost) samenwerken met zijn dochter in een interessante haat/liefde relatie. Nu zijn er van de vroeg gestorven journalist Stieg Larsson (1954- 2004) postuum drie thrillers verschenen met als eerste ‘Mannen die vrouwen haten’. Dik als een telefoonboek – 559 pagina’s – en net zo complex, wijdlopig, onwaarschijnlijk en boeiend als een verhaal van Dickens. Het dragende duo bestaat uit Mikael Blomkvist, een kritische journalist, gescheiden en van middelbare leeftijd en - als prima vondst - Lisbeth Salander een anorectische, 24 jarige punkster met een flair voor het hacken van computers. Mikael heeft al jong naam gemaakt door een geruchtmakende misdaad aan het licht te brengen. Zijn speurdersneus gebruikt hij nu als uitgever en eigenaar van het zakenblad Millenium. Zijn mede-eigenaar sinds vele
jaren is Erika Berger, die weliswaar getrouwd is maar waarmee hij toch, met aller instemming, zoals hij het uitdrukt occasionally naar bed gaat. Verder is Mikael een Mr. Perfect: intelligent, doortastend, integer etc. Lisbeth daarentegen heeft kennelijk een slechte jeugd gehad – slaag, armoede, verwaarlozing? – ze wil er nooit iets over kwijt. Op school zei ze al niets, een loner, en uiteindelijk is ze onder curatele gesteld, tot voor kort bij een wijze, ondersteunende advocaat Palmgren. Die heeft haar geïntroduceerd bij beveiligingsbedrijf Milton Securities. Want ze mag er dan onmogelijk uitzien en zich gedragen als een freak maar Lisbeth heeft uncanny talent voor persoonsonderzoek. Twee verhaallijnen
Lisbeth door haar nieuwe voogd sadistisch verkracht. Als een enigszins schijnheilige rechtvaardiging om dit soort wandaden tot in detail te beschrijven citeert Larsson hier en daar uit Zweeds onderzoek naar geweld tegen vrouwen. Verder noemt hij de schrijfsters Val McDermid en Sara Paretsky indirect als muzen. Zeker de eerste helft van het boek is prima. Daarna ontkomt de schrijver niet aan grof geweld en onwaarschijnlijkheden maar voor ontspanningslectuur staat dat succes niet in de weg. Integendeel! Wereldwijd zijn er nu 27 miljoen exemplaren van de Millenium trilogie verkocht![1] [1] Opgave The Economist 13 maart 2010. De Wallander crime stories van Mankell zijn ook enorm succesvol met een oplage van 40 miljoen exemplaren en sterke adaptaties voor televisie.
|
|