A. De voordelen van nadelen en de nadelen van voordelen.

                                 De een doet zich rijk voor terwijl hij niets bezit,
                                 de ander doet of hij arm is terwijl hij een vermogen heeft.
                                                                                              Spreuken 13:7

Een in Silicon Valley werkzame internet entrepreneur uit India neemt het volleybal team van zijn dochtertje onder zijn hoede. Als volleybal coach is hij volstrektonervaren  en hij verbaast zich, gewend als hij is aan voetbal,  over de Amerikaanse gebruikelijk defensieve speelwijze. En dus leert hij de meiden te spelen zoals bij voetbal, niet terugtrekken nadat een punt is gescored maar permanent aanvallen, vechten voor elke meter. En met succes!  Zijn team wordt kampioen dat jaar. Zijn onorthodoxe spelwijze wordt eennieuwe standaard.

Iedereen denkt dat  kleine schoolklassen beter zijn dan grote. Dat klopt bij meer dan 40 leerlingen, de norm van Maimonides. Maar onder deze drempelwaarde zijn betere studieresultaten onbewezen volgens tal van internationale vergelijkingen. Docenten zeggen bijvoorbeeld dat een klas van 30 leerlingen veeleisend is  maar ook levendig, sociaal actief en met mogelijkheden voor leerlingen om zich te ontplooien. Wordt de klas verkleind van bijvoorbeeld 25 naar 18 leerlingen, dan verandert er niet veel: de docent doet hetzelfde maar in minder tijd. Wordt de klas nog kleiner, zoals bij dure kostscholen, dan is dat leuk voor de (rijke) ouders maar niet voor de kinderen:  geen privacy, te grote invloed van één of enkele dominante leerlingen, geen groepssfeer en verlies van variatie in de klas waardoor minder mogelijkheid een soulmate te vinden. Het proces verarmt. Het schijnbare voordeel blijkt een nadeel te zijn.
Een te beschermde jeugd heeft een bekend ander nadeel aan. Als er in een gezin weinig geld is hoeft er niet gezeurd te worden over dure dingen, ’t geld is er gewoon niet. De waarde van geld wordt kinderen automatisch duidelijk gemaakt: er moet voor gewerkt worden. Zo worden ze  voorbereid op een zelfstandig leven.
Bij kinderen van nouveau riche ouders kan dat lastiger .liggen.  Als hun ouders  iets niet willen geven, iets  te duur of verspilling vinden, rijst meteen de vraag waarom jij wel en ik niet? Dus moet de weigering uitgelegd worden en principes  worden verantwoord. Dat is een stuk lastiger dan geld uitgeven.
Een Spaans gezegde luidt: van sterren na stallen in drie generaties. Succesvolle mensen zijn zich bewust van dat gevaar. Maar legt het maar eens uit aan een mokkende tiener!.

Beter een grote  vis in een kleine vijver.  Caroline Sacks had altijd een passie voor biologie en natuurkunde. Op haar lokale college deed ze eindexamen met uitmuntende  cijfers.  Daarom Kon ze kiezen voor de Ivy League  Brown University voor verdere studie. Maar daar faalde ze. Ze kon zich niet meten met het niveau van de andere studenten. De sfeer van gedreven en concurrerend. Ze raakte gedemotiveerd, kreeg het gevoel een sufferd te zijn (relatieve deprivatie) en koos uiteindelijk een alfa studie bij een eenvoudiger universiteit. Het tragische van het verhaal is dat volgens de cijfers alleen top-studenten echt profiteren op top-universiteiten.  Doorsnee studenten profiteren wel van de faciliteiten, het netwerk, de Ivy League naam  op hun visitekaarten, maar hun academische resultaten zijn niet beter dan op een gewone universiteit plus dat de faalkans op de top-universiteit 30% hoger. Kortom:  ‘gewone’ studenten’ kunnen beter excelleren in een minder uitdagend milieu en uiteindelijk beter performen.

Idyllisch, maar je moet er wel voor geschikt zijn