 |
Nicolas Sarkozy
en Carla Bruni |
|
Schoon schip: rupture
Kernpunt van wat Sarkozy wil bereiken is een “rupture”, het schoon schip maken in de Franse politiek. Onder Mitterand (1981-1995) en Chirac (1955-2007) heeft Frankrijk zich gekoesterd in oude glorie en de “trente glorieuze” (1950-1980) van snelle economische groei, ambitieuze projecten als de Airbus en de TGV, uitstekende sociale en medische voorzieningen en een alom erkent aantrekkelijke art de vivre.
De Franse verzorgingsstaat werd echter ook log. Economische groei bleef steeds meer achter bij andere landen, de arbeidsverhoudingen waren ouderwets met scherpe tegenstellingen tussen links en rechts, de werkeloosheid bleef persistent op een niveau van 10 – 12% en de voorsteden verloederden met stijgende, vooral zwarte criminaliteit.
Politiek vertaalde dit zich in de opkomst van het extreem rechtse Front National van Jean-Marie le Pen bij de verkiezingen van 2002 en de verwerping van de EU-grondwet in 2005.
Het vertrouwen van de bevolking in de politiek was weg.
Sarkozy’s agenda
Sarkozy wil een nieuw Frankrijk en heeft de volgende boodschap:
- - de koopkracht kan alleen omhoog als we meer gaan werken. De 35-urige werkweek van Mitterand met de grote ontslagbescherming is een mislukking: het verlaagt het BNP, verhoogt kostprijzen, vergroot de werkeloosheid, vergroot de scheiding tussen de geprivilegieerde insiders en de werkeloze buitenstaanders en beknot de vrijheid van mensen om meer te werken. Leuke socialistische oplossingen bestaan niet en helemaal niet in een geglobaliseerde wereld;
- het is unfair Europa de schuld te geven van de immobiliteit. In Frankrijk zijn noodzakelijke sociale vernieuwingen niet doorgevoerd door gebrek aan leiderschap. Een bijna autocratische president in combinatie met een instabiele regering (12 premiers in 20 jaar tijd) en een tandeloos parlement heeft geleid tot een zwalkend beleid en onvoldoend parlementair draagvlak. Te vaak kreeg daardoor de straat de macht. Een sociale vernieuwing à la Thatcher is in Frankrijk niet tot stand gekomen, evenmin als een polderconsensus of flexicurity zoals in Denemarken;
- - in de verkiezingen van 2002 verenigden links en rechts zich om Le Pen te verslaan; daardoor was van constructief beleidsprogramma geen sprake. Resultaat: vijf verloren jaren onverlet de juiste opstelling betreffende Irak;
- - eén van de prioriteiten moet zijn: terug naar Europa. “Daarom heb ik in februari 2006 een vereenvoudigd verdrag voorgesteld” schrijft Sarkozy;(eind december 2007 als Verdrag van Lissabon ondertekend)
- handelen is essentieel, daarvoor worden politici benoemd. Ideevorming moet gedaan worden voor je benoemd wordt, eenmaal in functie is er geen tijd meer. Als wapenfeiten noemt Sarkozy zijn harde (heldere) aanpak van het racaille, het redden van TGV-bouwer Alstrom in overleg met EU commissaris Mario Monti, een concreet verdrag met Roemenië over het bestrijden van criminele immigranten, afgedwongen prijsverlagingen bij supermarchés als Carrefour, beëindiging van de dubbele straf van uitzetting van criminele immigranten maar ook een aanscherping van de gezinshereniging mede door gebruik van DNA gegevens.
Sarkozy wil praktische oplossingen en wil leren van anderen. Zijn kleur is Republikeins rechts: populair (actueel, dingen bij de naam noemen, oplossingen aanreiken, politiek correctheid doorbreken) maar niet populistisch (mening van iedereen delen, afzetten tegen elites, draagvlak zoeken maar geen oplossingen bieden, veel geschreeuw maar weinig wol).
Uitgesproken meningen
- Over waarom zoveel jonge, ambitieuze Fransen in Londen wonen:
carrière kansen.
- Over het succes van Finnen met hun onderwijs: goede leraren.
- Over het succes van Zweden met milieutechnologie, R&D, emancipatie,
werkgelegenheid etc.
- Over de sociale mobiliteit in de USA en de merites van positieve
discriminatie (affirmitive action) (En hij vertaalt dat lokaal door te
wijzen op wat Hendrik IV voor de Hugenoten deed in 1589 met het
Edict van Nantes)
- Over de verlammende werking van de unanimiteitsbesluitvorming in de
EU.
- Over het star insisteren op het gebruik van het Frans: daardoor lijken
we arrogant èn worden we uitgesloten van het debat.
- Over de limieten van laisser faire: hier is Sarkozy een discipel van
Colbert en voorstander van (veel) staatssturing.
- Over rechters die ook verantwoording zouden moeten afleggen (verg.
Nederland met commissie Posthumus II naar rechtelijke dwalingen)
- Over de gevaarlijke onzin van referenda.
- Over de noodzaak van democratische besluitvorming bij vakbonden.
- Over de gruwel van jeugdwerkeloosheid en segregatie.
- Over afwijzing van Turks lidmaatschap van de EU.
- Over de te hoge staatsschuld en te ingewikkeld belastingsysteem.
- Over het grote belang van durf en duidelijkheid.
Grote verwachtingen
Sarkozy lijkt de stijl en energie te hebben die kenmerkend zijn voor de buitenstaander van het establishment; denk aan Thatcher, Napoleon, Hitler, Pim Fortuyn, Barack Obama. Vraag is of hij zijn ijdelheid in toom zal kunnen houden. Volgens zijn boek wel: hij benadrukt dat politieke daadkracht steeds vereist dat er verantwoording wordt afgelegd. Vandaar de beoogde versterking van de rol van het parlement en grotere continuïteit van de regering. In dat kader wil hij paal en perk stellen aan de huidige presidentiële voorrechten op het terrein van defensie en buitenlandse politiek (domain réservé) en de ruime bevoegdheden om het parlement buiten spel te zetten met decreten via artikel 49-3 van de Grondwet.
De problemen die hij opsomt spelen veelal precies zo in Nederland: de kloof tussen publiek en politiek, politieke correctheid, gebrek aan daadkracht, gemakzuchtig Europa de schuld geven van alles, klagen over de verminderde invloed van het land. Verschil is natuurlijk dat voor een sterk Europa Frankrijk essentieel is en Sarkozy zou een wezenlijk verschil kunnen maken. Van Engeland en Italië is niets te verwachten en ook Duitland lijkt momenteel last te hebben van de anti-Europese kracht van Oscar Lafontaine.
|
CV. Nicolas Sarkozy
Geboren in Parijs 1955, advocaat en politicus. Vader immigrant van bescheiden Hongaarse adel, gevlucht voor het Rode Leger, lid Légion Etranger en later reclameman in Parijs. Moeder Andrée Mallah; haar vader was Grieks immigrant in Frankrijk, Sefardische Jood, later bekeerd tot katholiek.
Sarkozy trouwt in 1982 met Marie-Dominique Culioli ( 2 zonen) en van 1996 tot 2007 met Cécilia Albaniz (zoon Louis 1997). In 2008 met chanteuse Carla Bruni.
|
1984- 02
|
burgemeester van Neilly-sur-Seine en actief in de Gaullistische partijpolitiek
|
|
1995
|
Steunt Édouard Balladur in (verloren) presidentsrace tegen Jacques Chirac; dat belast blijvend zijn relatie met Chirac.
|
|
1999-04
|
Lid Europees parlement
|
|
2002
|
Presidentsverkiezing Chirac, Jospin en Le Pen waarbij Chirac het in de 2e ronde wint van Le Pen. voor de ambtstermijn 2002-2007
|
|
2002- 05
|
Minister BZ in regering van premier Jean-Pierre Raffarin
|
|
2005- 07
|
Na afwijzing van referendum EU-grondwet samen met Dominique de Villepin in de regering, als minister van Economie en Financiën; daarna partijvoorzitter Gaullistische UMP (Union pour un mouvement populaire)
|
|
Eind 2005
|
Hij noemt relschoppende jongeren uit de banlieus racaille. Sommigen legden dit bewust racistisch uit met veel straatgeweld als gevolg.
|
|
2007
|
Presidentskandidaat namens UMP tegenover Ségolène Royal van de SP
|
|
mei 2007
|
Beëdiging tot zesde president van de vijfde republiek.
|
|
Uit de pers
|
NRC 17 januari 2008
Dezer dagen door J.L. Heldring
Politique de civilization en Carla Bruni
Dat Frankrijks gewoonten en instellingen dringend aan hervormingen toe zijn, staat buiten kijk. Sarkozy heeft de moed gehad steeds op dit aanbeeld te hameren. Hij weet precies waar het Frankrijk aan schort, en zijn openhartigheid bleek bij de verkiezingen van 2007 overtuigender dan de oude recepten van de socialisten.
Het is begrijpelijk dat een politicus die zijn land wil hervormen, behoefte heeft aan een filosofie. Dorre statistieken en cijfers zijn niet voldoende om de mensen mee te krijgen. Sarkozy heeft daarom een nieuwe conceptie gelanceerd: de politque de civilization, die hij heeft ontleend aan de linkse socioloog Edgar Morin. Dat werd onderbouwd met het voorstel reclame af te schaffen op de nationale televisie en het saaie begrip BNP te verrijken met gegevens over het welzijn etc.
Maar met het woord beschaving maakt hij zichzelf kwetsbaar als hij er tegelijkertijd en levenstrant op na houdt die, met zijn glitter en ostentaviteit, met zijn aanfluiting van meer traditionele (zedelijke) waarden, moeilijk in overeenstemming te brengen met wat gemeenlijk onder beschaving wordt verstaan.
Parijs zal dit, geamuseerd, misschien nog wel gedogen, maar la France profonde?
Zeker voldoet Sarkozy, qua statuur en présence, het minst van alle presidenten van de Vijfde Republiek aan de waardigheid die het publiek van de bekleder van het ambt verwacht. Het is de vraag of het hem de tijd zal gunnen de hervormingen door te voeren die bitter nodig zijn.
|
|
|
